Trollowanie (trolling) – antyspoÂłeczne zachowanie charakterystyczne dla forĂłw dyskusyjnych i innych miejsc w Internecie, w ktĂłrych prowadzi siĂŞ dyskusje.

Trollowanie polega na zamierzonym wp³ywaniu na innych u¿ytkowników w celu ich oœmieszenia lub obra¿enia (czego nastêpstwem jest wywo³anie k³ótni) poprzez wysy³anie napastliwych, kontrowersyjnych, czêsto nieprawdziwych przekazów czy te¿ poprzez stosowanie ró¿nego typu zabiegów erystycznych. Podstaw¹ tego dzia³ania jest upublicznianie tego typu wiadomoœci jako przynêty, która doprowadziÌ mog³aby do wywo³ania dyskusji.

Typowe miejsca dziaÂłania trolli to grupy i listy dyskusyjne, fora internetowe, czaty itp. Trollowanie jest zÂłamaniem jednej z podstawowych zasad netykiety. Jego efektem jest dezorganizacja danego miejsca w Internecie, w ktĂłrym prowadzi siĂŞ dyskusjĂŞ i skupienie uwagi na trollujÂącej osobie.

Symptomy trollowania

Symptomami trollowania mogÂą byĂŚ poniÂższe sposoby zachowania w dyskusjach:

* bezgraniczne podporzÂądkowanie siĂŞ jakiejÂś idei (np. „Ten system operacyjny jest najlepszy!”) i bronienie jej do koĂąca (czĂŞsto wbrew rzeczywistoÂści) — jest to kryterium kontrowersyjne, poniewaÂż samo fanatyczne przywiÂązanie do okreÂślonej idei nie oznacza trollowania;
* nieumiejĂŞtnoœÌ przyznania siĂŞ do b³êdu – troll nie powie, Âże nie miaÂł racji, a takÂże wyjÂątkowo bĂŞdzie milczaÂł; najczĂŞÂściej albo zacznie prĂłbowaĂŚ udowadniaĂŚ, Âże od poczÂątku uwaÂżaÂł inaczej, niÂż pisaÂł, a tylko nie zostaÂł wÂłaÂściwie zrozumiany albo zacznie bagatelizowaĂŚ znaczenie swego b³êdu; w przypadku gdy te sposoby zawiodÂą troll moÂże byĂŚ agresywny w stosunku do osĂłb, ktĂłre wykazaÂły jego b³¹d;
* chĂŞtne uÂżywanie argumentĂłw ad personam – atakujÂących osoby lub ich cechy szczegĂłlne, jak wiek/zainteresowania/etc., bez zwiÂązku z tematem dyskusji, a czĂŞsto przy uÂżyciu s³ów wytrychĂłw, w niektĂłrych przypadkach troll posuwa siĂŞ do wyzwisk i gróŸb;
* skrajny stosunek do netykiety (wybrane zasady) lub ortografii – albo atakowanie wszystkich za najdrobniejsze „literĂłwki” albo demonstracyjne Âłamanie zasad;
* skrajna megalomania i pogardliwy stosunek do innych osĂłb – jest to bardzo charakterystyczna cecha trolli, ktĂłra prowadzi prĂŞdzej czy póŸniej do ich wyobcowania, bo nawet osoby pierwotnie sympatyzujÂące z trollem lub odnoszÂące siĂŞ doĂą neutralnie zraÂżajÂą siĂŞ do niego z powodu takich zachowaĂą wobec nich;
* czĂŞste nazywanie innych trollami internetowymi;
* wprowadzanie zamieszania w stosunku do w³asnej osoby, przedstawianie siebie jako ofiary (np. moderatorów, wspó³dyskuntantów etc.);
* czĂŞste zadawanie tych samych pytaĂą, na ktĂłre odpowiedÂź zostaÂła juÂż udzielona — celem trolla jest w tym przypadku zapĂŞtlenie dyskusji i wprowadzenie dodatkowego zamieszania;
* konfabulacja np. na temat swego wyksztaÂłcenia, pracy, pozycji spoÂłecznej bÂądÂź doÂświadczeĂą Âżyciowych – celem trolla jest tutaj nadanie wiĂŞkszego znaczenia swoim wypowiedziom, jako pochodzÂącym od specjalisty, osoby ktĂłra coÂś zna z autopsji etc.;
* prĂłby utrudniania innym wypowiedzi w dyskusji poprzez Âśrodki techniczne dostĂŞpne w danym forum (np. w Usenecie moÂże dochodziĂŚ do prĂłb zmieniania lub usuwania wypowiedzi wspó³dyskutantĂłw, poniewaÂż protokó³ nie pozwala na sprawdzenie, czy post z ¿¹daniem usuniĂŞcia innego posta pochodzi od autora usuwanego posta) — dziaÂłania takie jednak sÂą rzadkie, poniewaÂż zazwyczaj wi¹¿¹ siĂŞ z naruszeniem regulaminu danego forum i tym powodujÂą zdecydowanÂą reakcjĂŞ administratorĂłw, wiĂŞc troll czĂŞsto ich unika, Âżeby nie utraciĂŚ dostĂŞpu do danego forum;
* za kaÂżdym razem rozpoczynanie wypowiedzi od tego samego zwrotu – powitania, czĂŞsto obraÂźliwego, prowokacyjnego;
* „ceremonialne” uÂżywanie filtrĂłw (np. killfile'a) – troll uroczyÂście obwieszcza, Âże jego oponent ma znaleŸÌ siĂŞ w filtrze trolla, przy czym bardzo czĂŞsto i tak tego nie robi i dalej czyta wypowiedzi oponenta (czasem tylko prĂłbuje udawaĂŚ, Âże je filtruje);
* brak konsekwencji podczas prowadzenia dyskusji i zaprzeczanie wÂłasnym tezom i opiniom;
* regularne ogÂłaszanie swojego definitywnego odejÂścia z forum lub grupy dyskusyjnej i za kaÂżdym razem, po jakimÂś czasie, powracanie – troll tÂłumaczy siĂŞ tutaj ró¿nego rodzaju „obowiÂązkiem”, „otrzymaniem kilkuset maili zachĂŞcajÂących do powrotu” etc.;
* zmienianie wÂłasnych danych, ktĂłre moÂże polegaĂŚ albo na drobnych zmianach tych danych (np. „Troll” moÂże zmieniĂŚ siĂŞ w „Troola” lub „Trrola” etc.) albo na powaÂżnych zmianach takich danych (np. „Troll” staje siĂŞ „Uczestnikiem”) — celem trolla jest spowodowanie, aby inni uczestnicy forum nie mogli filtrowaĂŚ wypowiedzi trolla lub ich ignorowaĂŚ bez czytania;
* tworzenie „klonĂłw” (np. „Troll” moÂże takÂże wystĂŞpowaĂŚ w tym samym okresie takÂże jako „Uczestnik1” i „Uczestnik2”), ktĂłrych wypowiedzi skÂładajÂą siĂŞ z wyrazĂłw poparcia wypowiedzi trolla wystĂŞpujÂącego pod wÂłasnymi danymi oraz atakĂłw na oponentĂłw tego trolla — troll w ten sposĂłb prĂłbuje wykazaĂŚ, Âże nie jest izolowany i cieszy siĂŞ poparciem na danym forum.


Obrona przed trollowaniem

Najskuteczniejsz¹ obron¹ przed trollowaniem jest ca³kowite zignorowanie wszelkich zaczepek trolla, w momencie gdy siê zorientujemy, ¿e mamy z nim do czynienia. O ile istnieje taka mo¿liwoœÌ, administratorzy lub moderatorzy powinni blokowaÌ mo¿liwoœÌ publikowania wiadomoœci, które mo¿na uznaÌ za trollowanie i odpowiadania na nie. Kasowanie wiadomoœci ju¿ opublikowanych zwykle roznieca k³ótniê, gdy¿ dostarcza zarzutu cenzurowania wypowiedzi jako dodatkowego argumentu.

Zazwyczaj konsekwentne ignorowanie trolla skutkuje jego zniechĂŞceniem i przeniesieniem siĂŞ w inne miejsce lub caÂłkowitym zaprzestaniem dziaÂłalnoÂści. W praktyce jednak rzadko do tego dochodzi, poniewaÂż na forum bardzo czĂŞsto znajdÂą siĂŞ jakieÂś osoby, ktĂłre bĂŞdÂą jednak z trollem dyskutowaÂły i tym samym zachĂŞcaÂły do kontynuacji dziaÂłalnoÂści. Dodatkowo niektĂłre trolle potrafiÂą stworzyĂŚ wokó³ siebie krÂąg osĂłb, ktĂłre ich wspierajÂą, chroniÂą przed oponentami, podsycajÂą dyskusjĂŞ z udziaÂłem trolla etc. – na szczĂŞÂście jest to zjawisko czasowe, bo trolle swoim pogardliwym i nacechowanym wyÂższoÂściÂą zachowaniem w stosunku do tych osĂłb, szybko je do siebie zniechĂŞcajÂą.

W slangu internetowym czĂŞsto mĂłwi siĂŞ, Âże trolla nie naleÂży "karmiĂŚ" – czyli Âże nie naleÂży z nim w ogĂłle wchodziĂŚ w jakÂąkolwiek polemikĂŞ.